Mijn moeder is er niet voor mij

“Het was ook wel een héél boos bericht”

Oordeelde mijn moeder anderhalf jaar geleden. Het ging over het bericht dat ik stuurde aan mijn stiefvader. Een bericht waarvoor ik ál mijn moed verzameld had.

Het bericht waarin ik hem herinner aan alle grensoverschrijding en hoe ik niet langer meer kan doen alsof alles oké is. Ook niet nu. Mijn moeder vertelde me vervolgens dat hij mij nooit meer wilde zien, dat hij mij haat zelfs. Ze leek het wel te begrijpen, want het was tenslotte zo’n boos bericht. Waarom is mijn moeder er niet voor mij? Vroeg ik me verdrietig af.

Deze reactie ondersteunde mijn gevoel:
mijn moeder is er niet voor mij.

Eigenlijk was hun reactie een perfecte samenvatting van vele keren dat ik (als kind) overstuur, boos en in nood was. En dan vooral van hoe daarop werd gereageerd.

Mijn reactie werd namelijk breeduit gemeten: je doet kattig, moeilijk, overgevoelig, ik had het niet goed begrepen, hij bedoelt het goed, hij is een speels kind. Buíten dit beeld bleef de oorzaak van mijn overstuurheid: haar controlerende dwang, haar frontaliteit, haar overspoeling, onderkoeling en (ontkenning van) het gevaar.

Als kind was ík dus het probleem. En mijn moeder, die was er niet voor mij.

Opgroeien met zelftwijfel door moeder

Als je opgroeit in een omgeving waar je moeder er niet voor je is, dan is zelftwijfel vaak een grote schadepost. Het is dan ook geen wonder dat toen ik stopte met de relatie heel te houden, de zelftwijfel alsnog hard toesloeg: “Was ik niet te vroeg met mijn waarheid aankaarten?” vroeg ik me (vertwijfeld) af. Niet alleen mijn moeder legde de schuld bij mij, dat deed ik inmiddels zelf ook.

Totdat ik bij mijn supervisor een pijnlijke ontdekking deed: ik had stiekem tóch nog gehoopt dat het anders zou gaan. Dat ze nu wél de grensoverschrijdende schade zou (h)erkennen. Dat ze er wel voor mij zou zijn. Niks had me hier écht op kunnen voorbereiden, op deze verpletterende ontkenning. Want hoe bereid je je voor op een moeder die haar kind offert voor haar relatie? Het besef dringt door: mijn moeder is er niet voor mij.

En toen mijn hoop op dat mijn moeder er nu wel zou zijn voor mij, daar op die dag in augustus aan diggelen voor me op de grond lag, toen kwam er beetje bij beetje ruimte voor de waarheid. Hoe pijnlijk en schrijnend ook. Maar wel waar. En de waarheid, mijn moeder is er nooit voor mij geweest en zal er ook nooit zijn, heelt de waan.

Zoals Judith Herman (ja, ik ben fan) ook zegt: als een slachtoffer de waarheid gaat spreken, dan is dat een eerste daad van verzet naar de dader. Ja, ook als dat een boos bericht is.

Liefs, Suzanne